Diva คือประติมากรรมภูมิศิลป์ (Land Art) ของศิลปินชาวบราซิล ฮูเลียนา นอทารี ( Juliana Notari) ที่สร้างความแตกตื่นให้กับโลกอินเทอร์เน็ตและกลายเป็นประเด็นถกเถียงในสังคมบราซิล ด้วยภาพของสิ่งก่อสร้างรูปปากช่องคลอดขนาดมหึมาทอดตัวอยู่บนเนินเขาของพื้นที่สวนศิลปะ Usina de Arte ในพื้นที่ทางตอนเหนือของประเทศบราซิล โดยนอทารีได้เผยแพร่เบื้องหลังการทำงานในผลงานชิ้นนี้ที่ต้องใช้แรงงานเพศชายในการขุดพื้นดินเพื่อสร้างประติมากรรมที่มีความกว้าง 16 เมตร ยาว 33 เมตร และลึก 6 เมตรชิ้นนี้ ซึ่งเธออธิบายว่า แม้กระทั่งประสบการณ์เบื้องหลังการทำงานของทีมก็ยังสะท้อนเรื่องราวและประเด็นที่เธออยากจะสื่อสารถึงผู้ชม ซึ่งผลงานก่อนหน้านี้ของนอทารีก็ล้วนแล้วแต่เป็นงานศิลปะที่สำรวจเรื่องเพศด้วยสื่อต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการแสดงสด (Performance Art), วิดีโออาร์ต ภาพวาด และงานประติมากรรม
นอทารีอธิบายว่า เป้าหมายของงานชิ้นนี้ก็คือการตั้งคำถามถึงความสัมพันธ์ระหว่าง ‘ธรรมชาติ’ กับวัฒนธรรมชายเป็นใหญ่ที่ยึดโยงมนุษย์เป็นศูนย์กลางในสังคมตะวันตก โดยใช้สภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยสีเขียวมาขับเน้นความหมายของอวัยวะเพศหญิงที่เป็นสัญญะสื่อถึงธรรมชาติ เพื่อกระตุ้นให้ผู้ชมตั้งคำถามถึงปัญหาเรื่องเพศสถานะในสังคม
ทันทีที่นอทารีเผยแพร่ผลงานชิ้นนี้ใน Facebook ส่วนตัวเมื่อวันที่ 31 ธ.ค. ที่ผ่านมา Diva ก็ถูกกระหน่ำด้วยคลื่นคอมเมนต์ที่เข้ามาโจมตีและวิพากษ์วิจารณ์ถึงความไม่เหมาะสมของงานชิ้นนี้ โดยผู้ใช้ Facebook คนหนึ่งกล่าวว่า “อวัยวะเพศไม่ใช่สิ่งที่สร้างขึ้นมาเพื่อเอาไว้ชื่นชม ไม่ต้องพูดถึงว่ามันเป็นงานศิลปะหรือไม่” และ “งานชิ้นนี้ไร้รสนิยม ไม่มีคุณค่า และไม่มีความหมายอะไรเลย คุณแค่ทำมันออกมาเพราะรู้ว่าจะมีคนออกมาวิจารณ์ และนั่นแหละคือสิ่งที่คุณต้องการ กระแสไง”
บราซิลเป็นประเทศที่มีผู้นับถือศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิกมากกว่า 64 เปอร์เซนต์ อีก 22 เปอร์เซนต์เป็นนิยายโปรเตสแตนต์ และที่เหลือเป็นความเชื่ออื่น ๆ รวมถึงไม่นับถือศาสนาหรือความเชื่อใด ในบรรดา 25,000 คอมเมนต์ที่เข้ามากระหน่ำแสดงความคิดเห็นใน Facebook ของนอทารี ก็มีหลายคนที่ชี้ว่าผลงานชิ้นนี้ไม่เหมาะสมต่อสังคม โดยมีความเห็นหนึ่งที่กล่าวว่า “แค่ต้องเห็นผู้หญิงนุ่งสั้นโชว์ก้นยังไม่พออีกเหรอ นี่ต้องมาเห็นอวัยวะเพศหญิงในที่สาธารณะอีก สำหรับฉัน สิ่งนี้ไม่มีวันเรียกว่าศิลปะได้”
หรือแม้กระทั่ง โอลาโว ดี คาร์วาลโฮ นักคิดและนักเคลื่อนไหวทางการเมืองฝ่ายขวาชื่อดังของบราซิล ซึ่งให้การสนับสนุนประธานาธิบดี ฌาอีร์ โบลโซนารู (Jair Bolsonaro) ที่มาจากรัฐบาลฝั่งอนุรักษ์นิยม แถมเพิ่งออกมาวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลอาร์เจนตินาที่ผ่านกฎหมายการทำแท้ง ก็ได้เสนอความคิดเห็นให้มีการสร้างประติมากรรมรูปอวัยวะเพศชายขึ้นมาเพื่อโต้ตอบกับงานของนอทารี
แต่ก็มีความเห็นส่วนหนึ่งที่ชื่นชมงานของ"นอทารี หนึ่งในนั้นคือคอมเมนต์จาก แกลเบร์ แมนโดซา ฟิลฮ์ (Kleber Mendonça Filho) ผู้กำกับชาวบราซิลที่ให้ความเห็นว่า “กล้ามาก เก่งมาก ฮูเลียนา นอทารี คุณพาผู้ชายมาสร้างประติมากรรมอวัยวะเพศหญิงยาว 30 เมตรในช่วงรัฐบาลของโบลโซนารูได้” และ “แค่ปฏิกิริยาตอบรับที่มีต่อผลงานศิลปะชิ้นนี้อย่างเดียว ก็ถือว่าเป็นความสำเร็จแล้ว”
นอกจากนี้ยังมีคอมเมนต์จากบรรดาผู้หญิงที่เข้ามาแสดงความคิดเห็นชื่นชมผลงานชิ้นนี้ โดยเฉพาะบรรดาแม่ ๆ ที่ให้ความเห็นว่างานชิ้นนี้จะทำให้พวกเธอสามารถสอนลูกสาวให้ไม่ต้องอับอายที่จะพูดถึงอวัยวะเพศของตัวเอง
หลังจากที่ผลงานได้รับการตอบรับอย่างกว้างขวางในหลากหลายทิศทางความคิดเห็น นอทารีก็ได้ออกมาพูดถึงผลงาน Diva ของตัวเองว่า
“Diva คือ ‘หนทางความเป็นไปได้’ (ในการแก้ปัญหาเรื่องเพศ) เพราะมันเป็นงานที่ทะลุทะลวงโครง
สร้างสังคมชายเป็นใหญ่ของบราซิลที่ถูกหนุนหลังด้วยวาทกรรมความเกลียดชังจากแนวคิดขวาสุดโต่งของฌาอีร์ โบลโซนารู”
