หน้าจอยึกยือและเสียงซ่า ๆ จากทีวีจอแก้ว อันเป็นสัญญาณของการหมดผังรายการของสถานีโทรทัศน์ในแต่ละวัน รวมถึงภาพการตัดเข้าประกาศฉุกเฉินแบบคาดเดาไม่ได้ น่าจะเคยเป็นภาพจำหลอน ๆ ในวัยเด็กของใครหลายคนที่เติบโตขึ้นมาในยุคอะนาล็อก ซึ่งหาไม่ได้จากสื่อในยุคดิจิทัลที่มาพร้อมกับความคมชัด เข้าใจง่าย และช่องทางมากมายในการเสพสื่อและข่าวสาร โดยไม่ต้องจดจ่อกับหน้าจอทีวีเพียงอย่างเดียวแบบสมัยก่อน
แต่ในยุคที่อะไร ๆ ก็เป็นดิจิทัลแบบนี้ ความน่ากลัวแบบสมัยอะนาล็อกกลับเป็นสิ่งที่น่าค้นหา โหยหา และในขณะเดียวกันก็ยังสร้างความกลัวแบบคาดเดาไม่ได้ให้กับเราได้เป็นอย่างดี ซึ่งความรู้สึกสยองขวัญสไตล์นี้ถูกเรียกว่า ‘Analog Horror’ ที่นำเอาบรรยากาศความน่ากลัวจากโลกยุคอะนาล็อกมาสร้างใหม่ เช่น การนำเอาฟุตเทจวิดีโอเก่า ๆ ที่เพิ่งถูกค้นพบ (Found footage) มาสร้างประกอบเรื่องใหม่ มีการใส่หน้าจอซ่า ๆ หรือประกาศฉุกเฉินต่าง ๆ เข้าไปด้วย เป็นต้น
ซึ่งภาพยนตร์เรื่องล่าสุดที่เราเห็นว่ามีการใช้สุนทรียศาสตร์นี้ในการเล่าเรื่อง ก็คือภาพยนตร์เรื่อง Late Night with the Devil ที่เข้าฉายในไทยไปเมื่อวันที่ 13 มิถุนายนที่ผ่านมา โดยนำเอารูปแบบรายการทอล์คโชว์ผี ๆ จากยุค 70 มาเป็นวัตถุดิบหลักในการถ่ายทอดความสยองขวัญ ความคัลท์ และเรื่องราวผีเข้าสไตล์ Analog Horror ผ่านตัวละคร 'แจ็ค เดลรอย’ พิธีกรรายการทอล์คโชว์วัยเก๋าที่เพิ่งเสียภรรยาสุดที่รัก และพยายามหาทางกอบกู้เรตติ้งรายการสยองยามดึกของตัวเองคืนมา
ซึ่งหลังจากดูหนังเรื่อง Late Night with the Devil จบ แน่นอนว่าในฐานะแฟนรายการผีคนหนึ่งก็อดนึกถึงรายการผีวันเก่า ๆ ของเมืองไทยขึ้นมาไม่ได้ วันนี้เราเลยอยากจะพาทุกคนไปสำรวจสุนทรียศาสตร์แบบ Analog Horror ผ่าน 6 รายการผียุคเก่าทางทีวีของไทย ที่เคยสร้างความกลัวให้กับเด็กและผู้ใหญ่ยุคอะนาล็อกมาแบบนับไม่ถ้วน และเดือดไม่แพ้รายการของตาเดลรอยใน Late Night with the Devil เลย
ชมรมขนหัวลุก
‘ชมรมขนหัวลุก’ คือรายการทอล์คโชว์ผี ๆ ของไทยที่ออกอากาศช่วงปี 2538 -2546 ที่มาพร้อมกับบรรยากาศสลัว ๆ เชิงเทียน และการตกแต่งฟีลฮาโลวันกับโซฟาตัวยาวตรงกลางสำหรับแขกรับเชิญ ซึ่งคอนเซปต์ของรายการนี้คือการชวนดารา นักแสดง และคนดังในยุคนั้น มาแชร์ประสบการณ์ขนหัวลุกที่เคยพบเจอได้วยกัน โดยมีมยุรา เศวตศิลา และ ธงชัย ประสงค์สันติ เป็นพิธีกรดำเนินรายการ
นอกเหนือจากเรื่องหลอน ๆ แล้ว ก็ยังมีการสร้างสถานการณ์น่าตกใจเช่น โคมไฟตก แมวดำกระโจนเข้ารายการ ที่ดูเหมือนการจัดฉาก แต่บางทีก็ดูเหมือนเกิดขึ้นจริงแบบไม่เตี๊ยม เลยเพิ่มความน่ากลัวให้กับคืนหลอน ๆ ได้ดีสุด ๆ
ตีสิบ
‘ตีสิบ’ อีกหนึ่งรายการวาไรตี้ทอล์คโชว์ในตำนานของไทยที่เริ่มออกอากาศมาตั้งแต่ปี 2540 โดย วิทวัจน์ สุนทรวิเนตร์ และแม้ว่าในปัจจุบันเราจะมีภาพจำว่ารายการตีสิบคือรายการเกมโชว์ ประกวดร้องเพลง รายการสัมภาษณ์ และอีกหลากหลาย แต่ในช่วงแรก ๆ ของรายการ ยังมีช่วงเล่าเรื่องผีจากทางบ้านด้วย ซึ่งหนึ่งในเรื่องชวนหลอนสุด ๆ ก็คือเรื่อง ‘ภูกระดึง’ ที่ว่าด้วยกลุ่มนักศึกษาไปเจอดีที่ภูกระดึงเข้า และหลังจากเรื่องนี้ออกอากาศก็กลายเป็นเรื่องดังระดับประเทศที่ได้รับการเล่าขานมาถึงตอนนี้
มิติลี้ลับ
ถ้าจะพูดถึงรายการแรก ๆ ที่พาคนออกไปตามล่าท้าผีตามที่ลึกลับต่าง ๆ ก็ต้องรายการมิติลึกลับที่ดำเนินรายการโดย แมน – ศุภกิจ ตังทัตสวัสดิ์, เอิร์ธ – ณัฐนันท์ คุณวัฒน์, ป๋อง – กพล ทองพลับ, กิ๊ก – มยุริญ ผ่องผุดพันธ์ และ อ.เผ่าทอง ทองเจือ ชนิดที่ว่าที่ไหนผีดุ ที่นั่นมีมิติลี้ลับ
ชั่วโมงพิศวง
ชั่วโมงพิศวงก็เป็นรายการสำคัญของรายการผี ๆ ของไทย ที่ได้ป๋อง – กพล ทองพลับ และ หนุ่ม-กรรชัย กำเนิดพลอย มานำพาผู้ชมเข้าสู่โลกของความลี้ลับแบบครบวงจร ทั้งในแง่ของภูติ ผี วิญญาณ ความเชื่อ ไปจนถึงการ ‘ท้าพิสูจน์’ ที่ผู้ชมทางบ้านสามารถมาร่วมลองของและลองหลอนไปด้วยกันได้
มิติมืด
มิติมืดไม่ใช่รายการเล่าเรื่องผีสด ๆ แต่เป็นการนำเรื่องหลอน ๆ มาทำเป็นละครสั้นให้ผู้ชมได้ติดตามกัน แต่ด้วยเทคนิคการถ่ายทำในช่วงยุค 2530 ก็ทำให้ละครที่ออกมามีความดิบ หลอน และน่ากลัวมากขึ้น
คนอวดผี
“มีสตินะคะ เพราะถ้าคุณยังเป็นแบบนี้ต่อไป คุณจะเป็นบ้าจริง ๆ นะคะ”หนึ่งบทสนทนาสุดมีมระหว่างเจน-ญาณทิพย์ กับผู้เข้าร่วมรายการจากรายการผีชื่อดังอย่าง ‘คนอวดผี’ ที่ออกอากาศในปี 2553 - 2565
รายการนี้คือรายการทอล์คโชว์ที่รวมปัญหาจากผู้ชมทางบ้านที่เกี่ยวข้องกับสิ่งลี้ลับ เพื่อให้พิธีกรที่มีความรู้ในเรื่องความเชื่อต่าง ๆ เข้ามาให้คำแนะนำ ไล่ผี หรือแก้ปัญหาต่าง ๆ ให้ นอกจากนี้ยังมีช่วงล่าท้าผี ที่มีการพาคนออกไปตามล่าสถานที่เฮี้ยน ๆ ด้วย
อ้างอิง
- Sy Chonato. Analog Horror วีดีโอแนวสยองขวัญชวนหลอนประกอบสร้างจากฟุตเตจยุคม้วนวีดีโอ. a day magazine. Published December 15, 2021. Accessed October 28, 2024. https://adaymagazine.com/analog-horror/
2.
Mons J. แนะนำตำนาน 7 รายการผีขนหัวลุก ทั้งเก่า ทั้งขลัง บรรยากาศจัดเต็มความหลอน. Ghostsfolder.com. Published August 3, 2023. Accessed October 28, 2024. https://ghostsfolder.com/introducing-7-spooky-ghosts-both-old-and-magical-with-a-haunting-atmosphere/
