เป็นอีกครั้งที่ปี 2021 พรากศิลปินที่เรารักไป เพราะเมื่อวันที่ 27 กรกฎาคมที่ผ่านมา ทาง Thomas Dane Gallery แกลเลอรี่ต้นสังกัดของศิลปินคนดังได้ออกมาประกาศว่า ฟิลลิป คิง (Phillip King) ประติมากรรุ่นใหญ่ของประเทศอังกฤษได้จากโลกใบนี้ไปอย่างไม่มีวันกลับด้วยวัย 87 ปี 

ฟิลลิป คิง เกิดเมื่อปี 1934 ที่เมืองตูนิส ประเทศตูนิเซีย จากมารดาชาวฝรั่งเศสและบิดาชาวอังกฤษ เขาคือหนึ่งในสมาชิกของ ‘New Generation’ กลุ่มศิลปินรุ่นใหม่ผู้ทรงอิทธิพลของประเทศอังกฤษในช่วงยุค 1960s ที่เข้ามาพลิกโฉมวงการประติมากรรมในขณะนั้นไปอย่างสิ้นเชิง โดยผลงานของศิลปินในกลุ่ม New Generation จะมุ่งละทิ้งรูปแบบของงานประติมากรรมดั้งเดิมที่ยังคงอาศัยการตีความด้วยสัญลักษณ์แบบเก่า ๆ และเปลี่ยนมาเป็นรูปทรงนามธรรมสีสันสดใสที่เกิดจากการทดลองกับวัสดุเชิงอุตสาหกรรมมากมายหลายชนิด นอกจากนั้น พวกเขายังหันมาจัดวางผลงานประติมากรรมลงบนพื้นที่จัดแสดงโดยตรง แทนที่จะจัดวางลงบนแท่นวางผลงานตามที่เคยเป็นมาโดยตลอด

ในวัยหนุ่ม คิงเคยศึกษาในสาขาภาษาสมัยใหม่ที่ Cambridge University ก่อนจะหันเหเข้าสู่สายศิลปะเต็มตัวในเวลาถัดมา โดยขณะที่เขากำลังศึกษาอยู่ที่ Saint Martin’s School of Art ในกรุงลอนดอน คิงคือหนึ่งในศิษย์เอกที่มีชื่อเสียงที่สุดของประติมากรนามธรรมชาวอังกฤษอย่าง แอนโธนี คาโร (Anthony Caro) ซึ่งภายหลังพวกเขาทั้งคู่ก็ได้ทำงานเป็นผู้ช่วยของประติมากรชื่อก้องโลกชาวอังกฤษอย่าง เฮนรี มัวร์ (Henry Moore) ด้วย โดยนอกจากจะประสบความสำเร็จในการทำงานในฐานะศิลปะแล้ว คิงก็ยังถูกเชิญให้มาสอนที่ Saint Martin’s School of Art สถาบันที่เขาสำเร็จการศึกษา อีกทั้งในเวลาต่อมา เขายังได้รับการแต่งตั้งเป็นศาสตราจารย์กิตติคุณที่ Royal College of Art และอธิการบดีของ Royal Academy of Art ตามลำดับ เรียกได้ว่า เขาเป็นศิลปินคนสำคัญที่ไม่ได้ผลิตเพียงงานประติมากรรมดี ๆ ที่มาพลิกโฉมโลกศิลปะเท่านั้น แต่เขายังเป็นผู้อยู่เบื้องหลังการผลิตบุคลากรในวงการศิลปะของอังกฤษมาแล้วมากมายด้วย 

ผลงานของคิงที่อยู่ในความทรงจำของใครหลายคนมักจะมีลักษณะเด่นที่การทำลายความหมายและสัญลักษณ์ทางประมาติกรรมแบบดั้งเดิม และแทนที่ด้วยการเลือกใช้รูปทรงนามธรรมที่ดูขี้เล่นซุกซน การจับคู่สีสดใสจัดจ้าน และมีการทดลองทั้งเชิงโครงสร้างและเทคนิค รูปแบบผลงานของเขาไม่เคยถูกจำกัดไว้ด้วยกฎเกณฑ์หรือกรอบของวัสดุใดวัสดุหนึ่งเพียงอย่างเดียว แต่กลับมุ่งเน้นศึกษาและสำรวจความเป็นไปได้ทางวัสดุใหม่ ๆ อย่างไม่หยุดนิ่ง ไม่ว่าจะเป็นเหล็ก สัมฤทธิ์ หิน เซรามิค กระดาษ โพลียูรีเธน ไปจนถึงวัสดุเหลือใช้ (Found Objects)

ถึงแม้ว่าภายหลัง ประติมากรรุ่นใหญ่หลายคนมักจะมีเหล่าผู้ช่วยมากหน้าหลายตามาคอยสับเปลี่ยนกันช่วยสร้างสรรค์ผลงานเป็นเรื่องปกติ แต่คิงยังคงเป็นหนึ่งในประติมากรไม่กี่คนที่ยังคงเน้นทำงานด้วยตัวเองในทุกขั้นตอน โดยอาศัยความช่วยเหลือจากผู้ช่วยเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ซึ่งแม้ว่าคิงจะมีอายุร่วม 87 ปีแล้ว แต่เขาก็ยังคงเข้าออกสตูดิโอเพื่อไปสร้างสรรค์ผลงานศิลปะแทบทุกวันตราบจนวันสุดท้ายของชีวิต โดยผลงานศิลปะสาธารณะชิ้นสุดท้ายของเขาจะถูกเปิดตัวและติดตั้งที่เมืองแรนส์ ประเทศฝรั่งเศสภายในปลายปีนี้ แต่ถ้าใครที่อดใจรอชมไม่ไหว GroundControl ขอเชิญทุกคนมาร่วมย้อนดูผลงานตลอดระยะเวลา 87 ปีของเขาไปพลาง ๆ ก่อน เพื่อระลึกถึงความสำคัญและคุณค่าที่เขาได้ทิ้งไว้แก่โลกศิลปะ

อ้างอิง: PHILLIP KING, Phillip King, artforum.com, Phillip King, Influential British Sculptor, Has Died at 87, Legendary British Sculptor Phillip King Dead at 87