พอเจอเรื่องน่าหงุดหงิดรำคาญใจ ใคร ๆ ก็ชอบบ่นกันทั้งนั้น แต่ ‘ที่ลง’ หรือพื้นที่ให้บ่นของแต่ละคนอาจไม่เหมือนกัน บางคนอาจเป็นสายโทรศัพท์หาเพื่อน บางคนเป็นสเตตัสเฟสบุ๊ค หรือบางคนอาจเป็นเบิร์นบุ๊คที่บ่นเสร็จก็เผาทิ้งตามประสาตัวแม่
แต่สำหรับศิลปินผู้หลงใหลในศิลปะนามธรรมหรือ ‘Abstract’ อย่าง กาแฟ - ถวิกา สว่างวงศากุล พื้นที่ให้บ่นของเธอคือเฟรมผ้าใบ ที่เปิดให้เธอได้ใส่อารมณ์ผ่านฝีแปรง ระบายถ้อยคำในหัวผ่านตัวอักษร และเชื่อมโยงกับสิ่งรอบข้างด้วยงานคอลลาจ จนเป็นศิลปะเชิงนามธรรมที่เล่าความรู้สึกภายในออกมา
สำหรับใครหลายคน ผลงานไร้เสียงพูดของเธอกลับตะโกนความขบถออกมาให้รู้สึกจนสะท้าน อาจเพราะน้ำเสียงโมโหเล็ก ๆ ที่พูดเรื่องตรงหัวใจ หรือเพราะเรื่องราวในนั้น ที่แม้ว่าศิลปินจะยืนยันว่าเป็นเรื่องตัวเอง แต่หลายครั้งที่เรื่องราวเหล่านั้นกลับกลายเป็นประสบการณ์ที่หลายคนเชื่อมกับตัวเองได้ไม่ยาก ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการเผชิญหน้ากับการเติบโตเป็นผู้ใหญ่ หรือความไม่พอใจในบรรยากาศของสังคมอันขมุกขมัว
เรื่องบ่นของกาแฟซ่อนอยู่ในเส้นสายสไตล์แอ็บสแตรกต์ ในภาพเก่าที่เธอนำมาปะติดและทาสีทับใหม่ รวมไปถึงในบทสนทนานี้ ที่เธอมานั่งเล่าให้เราฟังถึงวิธีการดึงความหงุดหงิด รำคาญ โกรธ โมโห ออกมาสร้างเป็นผลงานศิลปะ
การบ่นของศิลปินเป็นอย่างไร? แล้วศิลปินเขาบ่นอะไรกัน? คลิกไปอ่านในบทสัมภาษณ์นี้กันได้เลย
![Wear Your Heart on Your Paper](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/7ad40496b2e6c8a40301b66db7fd00e6.jpg)
Wear Your Heart on Your Paper
![ถวิกา สว่างวงศากุล
Thavika Savangwongsakul](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/0b72ab7d7b58b7b8383b71a83760f725.jpg)
ถวิกา สว่างวงศากุล
Thavika Savangwongsakul
“เขาเรียกว่าหัวขบถ แต่เราไม่รู้ด้วยซ้ำว่าหัวขบถคืออะไร” กาแฟเกริ่นอธิบายความเป็นเธอที่ได้รับรู้ผ่านสายตาของคนอื่น
“ตอนแรกเราชอบวาดรูปคน รูปฟิกเกอร์ต่าง ๆ ในงานของเราจะต้องมีคนหรือไม่ก็สัตว์ สิ่งของ อะไรสักอย่างอยู่ในนั้น
“ตอนปี 2 อาจารย์ให้เราทำงานแอ็บสแตร็ก เป็นงานในวิชาสีน้ำมันตอนปี 2 ที่ผ่านมาเขาจะให้วาดตามแบบเป็นภาพหุ่นนิ่ง (Still life) มาตลอด แล้วอยู่ดี ๆ ก็แนะนำให้เราทำงานแอ็บส์แตร็ก ซึ่งเราไม่เคยทำมาก่อน ก็เลยรู้สึกโกรธมากว่า อยู่ดี ๆ ทำไมมาเปลี่ยน เราก็เลยคิดว่า ได้ ทำเป็นแนวโมโหก็ได้ จนทำออกมาเป็นผลงานที่ชื่อว่า Can’t Breathe” และนั่นคือจุดเริ่มต้นของตัวร้าย…เอ๊ย! เส้นทางศิลปินของกาแฟ
![Can’t Breathe](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/50e7af45e006d71f210f9ecea3b7ba08.jpg)
Can’t Breathe
เมื่อถามว่าทำไมงานนามธรรมถึงโดยเส้นศิลปินที่ชื่อว่ากาแฟ คำตอบที่ได้รับก็คือ “ตอนนี้เราแค่อยากบ่น”
“เมื่อลองกลับมามองดูดี ๆ ก็พบว่าเราชอบทำงานที่เกี่ยวกับเรื่องของตัวเอง เพราะรู้สึกว่าสื่อสารออกมาได้ดี แล้วก็รู้สึกว่าโคตรจริงใจ คนอื่นอาจจะไม่เก็ต แต่เราไม่ค่อยสน ต่อให้เขา (คนดู) ไม่เชื่อด้วยซ้ำว่างานแอ็บสแตร็กของเรามันมีความหมายในตัวมัน มันสื่ออะไรที่ลึกซึ้ง เราก็จะทำแบบที่เรารู้
“เราชอบทำงานที่เล่าเรื่องตัวเอง บ่นเรื่องตัวเอง (Subjective) บางคนอาจจะเชื่อมโยงกับงานเราได้ บางคนอาจจะไม่ เราก็ไม่ได้อะไร อาจจะแค่รู้เฉย ๆ ก็พอไม่ต้องรีเลทก็ได้ แต่ถ้างานเราทำให้เขารู้สึกได้ ก็ดีใจเหมือนกัน
“อย่างงานซีรีส์ Young Adult เราพูดถึงช่วงเปลี่ยนผ่าน (transition) ช่วงนี้ว่าเรากำลังจะต้องเป็นผู้ใหญ่แล้วนะ เรารู้สึกว่าเมนส์ที่พูดถึงในงานก็ไม่ได้พูดถึงร่างกายการที่เป็นผู้หญิง แต่พูดถึงปัญหาที่บางคนเผชิญ เราเลือกทุกอย่างในชีวิตไม่ได้ แต่ต้องทนอยู่กับมัน งานเลยชื่อว่า ‘I didn’t get to choose’ ทุกคนก็อาจจะเจอปัญหาแบบนี้แต่เป็นเรื่องครอบครัว เลือกไม่ได้แต่ก็ต้องทนหรือหาวิธีให้มันโอเคขึ้น
“ทุกคนก็มีปัญหาไม่เหมือนกัน ต่อให้เป็นหัวข้อเดียวกันมันก็จะมีความยิบย่อยที่สุดท้ายก็ไม่เหมือนกันอยู่ดีก็เลยพูดเรื่องนั้น
“ช่วงอายุนี้ เราชอบแนวนี้ถนัดแนวนี้ก็ยังอยากทำแบบนี้ไปก่อน แต่วันนึงก็อยากลองอะไรใหม่ ๆ ที่กระแทกหน้าคนอื่นตั้งแต่เห็นบ้าง ในอนาตตก็อาจจะทำ มันคืออยู่ที่ว่าช่วงเวลานั้นเราจะโมโหแค่ไหน อยากตะโกนแค่ไหน แต่ตอนนี้เราแค่อยากบ่น เหมือนพูดไปเรื่อย ๆ คุยไปเรื่อย ๆ เหมือนกับว่าไม่ได้เป็นความเรียง (essay) แต่เป็นบทสนทนา คุย ๆ แลกเปลี่ยนความคิดกันมากกว่า
“ตัวอักษรที่เขียนเยอะ ๆ ไม่ได้อยากให้ทุกคนมาโฟกัสว่าเขียนอะไรแล้วจะมีความหมายอย่างนั้น มันเป็นส่วนหนึ่งของงานที่ให้รู้ว่า อ๋อ อีนี่ขี้บ่น ไม่ต้องมาอ่านก็ได้ หรือไปอ่านก็ได้ แต่ไม่ต้องรู้สึกโฟกัสว่านี่คือความหมายงานจริง ๆ”
![ถวิกา สว่างวงศากุล
Thavika Savangwongsakul](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/dc77e9ea83c2628d6b34b49311bf1143.jpg)
ถวิกา สว่างวงศากุล
Thavika Savangwongsakul
![Shenanigans](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/4c0f07d14c0f76f2591eec23f94d34f1.jpg)
Shenanigans
บ่น ๆ ประชดประชันบนสื่อผสมตามอารมณ์ศิลปิน
“มี 2 ซีรีส์ที่ไป Hotel Art Fair ชื่อว่า Shenanigans กับ Wear Your Heart on Your Paper งาน Shenanigans เป็นงานทำบนแผ่นไม้ ช่วงนั้นงานจะชอบประชดประชันมาก ๆ พูดเรื่องที่ว่า คนเราแค่ได้รับความสนใจจากคนอื่น ต่อให้เป็นเรื่องดีหรือไม่ดี แค่นั้นก็ประสบความสำเร็จแล้ว แค่ได้รับแสงอะไรสักอย่าง เดี๋ยวมันก็ไปต่อเองสักทาง
.
“ส่วน Wear Your Heart on Your Paper จะทำบนกระดาษ เป็นงานส่งอาจารย์ที่ให้หัดทำเป็นซีรีส์ต่อเนื่องหนึ่งชิ้นทุก ๆ สองอาทิตย์ เราเลยทำเรื่องอารมณ์ที่รุนแรงที่สุดในช่วงอาทิตย์นั้น คือในเวลาสองอาทิตย์มันจะมีเวลาให้เราหงุดหงิดหรือรำคาญบ่อยมาก เพราะเราเป็นคนที่เซนซิทิฟสุด ๆ งานส่วนใหญ่จะมาจากรวามหงุดหงิด รำคาญ โกรธ โมโห จะไม่ค่อยมีความสุข เหมือนเป็นความรู้สึกที่รุนแรงที่สุดในอาทิตย์นั้น
.
“พอเราทำงานเกี่ยวกับอารมณ์ เราเลยเลือกจะทำงานกับสื่อผสม (Mix Media) เพราะเรารู้สึกว่า แค่สีอะคริลิคมันไม่เพียงพอสำหรับการแสดงอารมณ์ของเราอีกต่อไปแล้ว บางทีเราก็อยากได้ความฟุ้งของสีพาสเทล เพราะเรารู้สึกว่าอารมณ์มันสื่อได้ผ่านฝีแปรงที่วาดลงไปบนงาน หรือบางทีอาจจะเป็นแค่ Mark Making ที่เราเอานิ้วถูชาโคลแล้วได้เป็นเส้นต่าง ๆ
.
“มันก็จะมีความรุนแรงหรือความไปเรื่อยที่ทำอยู่บนกระดาษ เหมือนถ้าเรารู้สึกรำคาญก็จะวาดเป็นรูปเส้นหงิก ๆ ไปเรื่อย ๆ เพราะรู้สึกรำคาญ แต่ถ้าเป็นอารมณ์โกรธคนก็จะดูชัดสุด
.
“งานที่มีคอลลาจรูปมาร์ลโบโรชื่อ Perspective ก็ไม่ได้พูดถึงบุหรี่ แต่พูดถึงมุมองที่เรามีต่อบุหรี่ เราเรียนในเรียนโรงเรียนหญิงล้วนมา ซึ่งที่นั่นก็ค่อนข้างแอนตี้บุหรี่ เราก็ไม่ชอบเหมือนกัน ทุกวันนี้ก็ยังไม่ได้ดูด แต่มุมมองมันเปลี่ยนไป ไม่ได้เป็นขาวดำ มันเป็นเรื่องส่วนบุคคล เราก็ไปตัดสินไม่ได้ โอเค มันไม่ดีต่อสุขภาพ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าเขาเป็นคนที่แย่ ก็พูดถึงมุมมองว่าสักวันมันเปลี่ยนไป
![Wear Your Heart on Your Paper](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/7dc3758c916b0db3a9c58fb406fc4185.jpg)
Wear Your Heart on Your Paper
![Wear Your Heart on Your Paper](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/d1c32c6670f246c5f4e589c53c3a7464.jpg)
Wear Your Heart on Your Paper
![Wear Your Heart on Your Paper](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/a025ab278f11fc734eb3285666f4893d.jpg)
Wear Your Heart on Your Paper
![Wear Your Heart on Your Paper](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/149db8dc40bb8e4afa2d645edf3adb9b.jpg)
Wear Your Heart on Your Paper
ให้ศิลปะเป็นพื้นที่แห่งการแสดงออก
“ในงานทดลองชิ้นแรกของซีรีส์ Shenanigans คืองานที่พูดว่า แค่ได้รับความสนใจ ต่อให้จะดีหรือไม่ แค่นั้นก็ถือว่าสำเร็จลุล่วงแล้ว เราเอารูปเก่าในห้องเก็บของที่บ้านมาทำ ตอนที่จะเอามาทุกคนในบ้านก็กังวลมากว่า ไปขอคนนู้นคนนี้เขาหรือยัง บ้านเราอยู่กันหลายคนเป็นบ้านคนจีน เขาก็จะพูดว่า ไปถามคนนู้นคนนี้หรือยัง ไปถามเขาว่าเขาให้หรือเปล่า พอเราไปถามเขา เขาก็บอกว่าจำไม่ได้ว่าของใคร จะเอาไปทำอะไรก็ทำไปเถอะ
“เราก็คิดว่าทีตอนมันอยู่ในห้องเก็บของไม่เห็นมีใครสนใจ แต่พอเราจะเอาไปทำถึงต้องไล่ถาม มันก็ดูเก่าเก็บอยู่ในซอก จนเราไม่คิดว่าเขาจะเอามาแขวนหรือทำอะไรแล้ว ทำแล้วก็รู้สึกว่า พอทำเสร็จ เขาถึงมาชื่นชมกัน ตัวผู้หญิงในรูปเก่าที่มันซีดจนเหลือง เราก็ลงสีใหม่ แค่ช่วงโพรเซส เราเอารูปไปไล่ถามทุกคนว่ารูปนี้เป็นของใคร ทุกคนก็เริ่มสนใจแล้ว มันก็เหมือนงานชิ้นนึงที่เกี่ยวข้องกับคอนเซปต์ที่เราพูดว่า แค่ได้รับความสนใจก็ประสบความสำเร็จแล้ว ต่อให้ดีหรือไม่ สุดท้ายแล้วสิ่งที่คนรอดูก็คือดูว่าเสร็จหรือยัง เสร็จแล้วเป็นยังไง เท่านั้นล่ะ
“วงการศิลปะไทย ก็แค่อยากให้ทุกคนเข้าใจความแตกต่างของแต่ละคน ว่าการที่เราทำคนละแนวกันไม่ได้หมายความว่าเราเก่งกว่าหรือเขาเก่งกว่า เทสต์แต่ละคนไม่เหมือนกัน ความชอบแต่ละคนไม่เหมือนกัน การทำงานแต่ละอย่างคือทุกคน ทั้งผู้ดูและตัวศิลปินเองมันก็เป็นเรื่องปัจเจก คุณอยากทำเรื่องอะไรก็ทำ เขาอยากรู้เรื่องอะไรก็เลือกในสิ่งที่เขาอยากรู้ แค่เดินคนละเส้นทางแต่ไปในหมวดศิลปะเหมือนกัน ไม่ต้องเข้าใจกันก็ได้ ไม่ชอบก็ไม่ชอบ แต่ไม่ต้องไปกดเขา เดี๋ยวนี้คนก็ดูงานศิลปะเยอะขึ้น มันก็พัฒนาไปอยู่แล้ว ก็เห็นอะไรมากขึ้น ต่อให้เขาจะไปถ่ายรูปเขาก็ได้ไปดูด้วยตาของเขาอยู่ดี”
![Perspective](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/ba5e0c2197e106f441472451c021c005.jpg)
Perspective
![Young Adult](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/60eebf0bd777c28cf9d48d00cf92c93d.jpg)
Young Adult
![Shenanigans](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/3904396e8a76c22b49caba6ff32a7490.jpg)
Shenanigans
![Shenanigans](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/6688b7015f5965d094c65f0b7acae080.jpg)
Shenanigans
![Shenanigans](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/e84725083f55b391b57e373fa7346fe6.jpg)
Shenanigans
![Shenanigans](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/46f4e1acbddd47725c234ad53ec85035.jpg)
Shenanigans
![Shenanigans](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/478a9bcf3beeea94bf33013eaa752958.jpg)
Shenanigans
![ถวิกา สว่างวงศากุล
Thavika Savangwongsakul](https://falcon.groundcontrolth.com/upload/ab567869ecc43e4454f5c7df85cc33b4.jpg)
ถวิกา สว่างวงศากุล
Thavika Savangwongsakul